40 km XC flight from Kadilli to Varympompi 27 Mar 2021

Απογείωση: Καντήλι

Προσγείωση: Βαρυμπόμπη

Ελεύθερη Απόσταση: 36km

Συνολική Απόσταση: 41km

Διάρκεια: 2h 21min

Μέση ταχύτητα : 17kph

Leonardo flight

Σύνοψη της πτήσης

Το βουνό στο Καντήλι Mεγαρων, είναι συνδεδεμενο κυρίως με τοπικές πτήσεις την περίοδο που επικρατούν νοτιαδες, δηλαδή λίγο πριν από την διέλευση μετώπων από την περιοχή μας. Η περίοδος απο τον Οκτωβριο-Νοέμβριο και μετά μέχρι την άνοιξη που αρχίζουν να εμφανιζονται συχνοτερα Δυτικοι άνεμοι (Απριλιος) είναι εκείνη που συναντιομαστε συχνότερα στο μερος αυτό, συνήθως ηλιόλουστες και θερμότερες ημέρες μεσα στο χειμώνα, με λιγα cirrus συνήθως στην ατμοσφαιρα, και βλέποντας τη θάλασσα.

Για εκπαιδευτικές πτήσεις XC ειναι ένα καλό και ασφαλές μέρος από το φθινόπωρο και μετά, όμως το γεγονός οτι βρισκομαστε κοντά στη θάλασσα και σε χαμηλό υψομετρο απογείωσης <1000μ κάνει το μερος αυτο χωρις ιδιαίτερη προοπτική για μεγάλα πράγματα. 

Αυτό καταγραφεται και στο αρχείο του Leonardo, όπου μπορούμε να δουμε τις μεγαλύτερες πτήσεις που έχουν γίνει απο το συγκεκριμένο μέρος. 

Η θέση και το υψόμετρο της περιοχής σχετίζονται με συγκεκριμένους περιορισμους, όπως για παράδειγμα το ότι βρισκομαστε μέσα στην αναστροφη. Οι συνήθεις αναστροφες που υπαρχουν στη περιοχη των 1000 μέτρων, δεν επιτρέουν στα θερμικά να ανέβουν αρκετα ψηλά, και ένα μέγιστο ύψος 1.000-1.100μ αντιπροσωπεύει μια καλή ημέρα. Σε σπάνιες ημέρες βλέπουμε 1.200μ στο αλτίμετρο, ενώ σε εξαιρετικές μέρες για το σημείο έχουμε δει 1300-1400μ μέγιστο ύψος θερμικών. Αλλος περιορισμός έχει να κάνει με τον ευσταθή αέρα της θαλάσσιας αύρας που εγκαθίσταται στην περιοχή, κάτι που περιορίζει τη δύναμη των θερμικών και τις δυνατότητες για μια μεγάλη πτήση. Τέλος, όταν η αύρα μπει στην περιοχή, δεν υπάρχει μεγάλη ευκαιρία για να φύγεις μακρυα. Από την άλλη πλευρά, η σταθερότητα των συνθηκών αύρας, τα σταθερά και όχι πολύ δυνατά θερμικά που βρισκονται σε μικρή μεταξύ τους απόσταση, και το μήκος του βουνού σε συνδυασμό με τη μικρή απόσταση από την Αθήνα,  δημιουργεί ένα συμπαθητικό μέρος για προπόνηση, χωρίς όμως δυνατότητες και μεγάλες προσδοκίες για κάποια μεγάλη πτήση. 

Παρόλα αυτά, με αφετηρία το Καντήλι, έχουν γίνει κάποιες ενδιαφέρουσες πτήσεις κατά καιρούς κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 χρόνων που παρακολουθούμε την ανεμοπορική δrαστηριότητα στην περιοχή αυτή. 

Τον τελευταίο χρόνο, και με τα συνεχή lockdowns όσοι μένουμε στην Αθήνα, έχουμε ξεχάσει ότι άλλο σπορ κάνουμε στα Ελληνικά βουνά, και ασχολούμαστε με άλλα πράγματα εκτός από πτήση, οπότε κάθε ευκαιρία για να ανέβουμε σε ένα κοντινό βουνό του λεκανοπεδίου, έχει ενεργοποιήσει τη γνώση μας για το πως πετάνε τα γύρω βουνά, και έχει πυροδοτήσει τη φαντασία μας για πιθανά σενάρια για XC με οπτική επαφή του σπιτού μας.

Το τελευταίο διάστημα, και εκμεταλλευόμενοι τους συνήθεις Νοτιάδες της εποχής, ανεβαίνουμε συχνά στα πιο κοντινά βουνά που έχει ο καθένας, και εγω εκ των πραγμάτων στο όρος Πεντέλη κάνοντας και κάποιες ενδιαφέρουσες τοπικές πτήσεις, και μελετώντας λίγο πιο συστηματικά το πως λειτουργούν οι τοπικές αύρες της Αθήνας. Είχα έτσι την ευκαιρία να δω τις τοπικές νότιες αύρες που ανεβάνουν απο τον Πειραιά, συγκρούονται με την Ανατολική αύρα που μπαίνει από την Αγία Παρασκευή, και δημιουργούν μια σύγκλιση προς την Πάρνηθα που δημιουργεί μια ανοδική γραμμή από το Χολαργό προς το Τατόι. Οταν ο Συνοπτικός καιρός είναι ασθενής Βορειοδυτικός σε μεγαλύτερο ύψος, και υπάρχει αστάθεια και υγρασία με σύννεφα, το φαινόμενο είναι πιο χαρακτηριστικό, και συνοδεύεται από νεφόδρομο που συνδέει την Πάρνηθα με τον Υμηττό. Αυτό έγινε στις 27 Μαρτίου.

Μέσα σε όλες τις υποχρεώσεις με δουλειά, τηλεδιασκέψεις, μάσκες, σχολεία και διαβάσματα, εφημερίες και μεταπτυχιακά στα 50, έρχεται ένα ανελέητο από άγχος και κούραση Σάββατο μέχρι τις 14.00, με ανέλπιστα καλό καιρό. Υπήρχαν τόσες υποχρεώσεις που το τελευταίο πράγμα που μου περνούσε από το μυαλό ήταν ότι θα προλάβω να κάνω μια πτήση, κοιτώντας κλεφτά από το παράθυρο την κορυφογραμμή της Πάρνηθας, με ένα παιδί 12 χρονών κλεισμένο στο σπίτι που να προσπαθεί να συγκεντρωθεί να διαβάσει και έναν πατέρα που έχει κρύψει το τεφίγραμμα της ημερας μέσα στο πρόχειρο με τις ασκήσεις, όπου και παρατηρεί θερμικά +3 και βάση νεφών στα 1.800μ με αναστροφή γύρω στα 800-1000 μέτρα. Τοπικές αύρες και συγκλισεις στις κοιλάδες ανάμεσα στα βουνά, και πάνω από την αναστροφή άνεμος που έρχεται από ΒΔ ασθενής, και νεφόδρομοι πάνω από την Αθήνα. Η Πάρνηθα φαίνεται να είναι πολύ καλή σήμερα. 

Τεφίγραμμα

Τελικά με τα χιλια ζόρια εκεί που φτάνουμε στο πολυπόθητο να μπορούμε να φύγουμε, η μόνη επιλογή που φαίνεται να έχει απομείνει είναι η Πεντέλη, μάταια όμως γιατί ο Ανατολικός δεν είναι φιλικός για την απογειωση στα 900 μέσα στο λούκι. Ετσι, και χωρίς προσδοκίες αποφασίζουμε να πάμε στο Καντήλι, έστω για βόλτα, και μια σύντομη το πιθανότερο πτήση μετά της 15.00.

Ανεβαίνοντας στην απογείωση το ηθικό αναπτερώνεται, βλέποντας τα σύννεφα και ένα αλεξίπτωτο στο livetrack. Μετά από το παιχνίδι γάτας και ποντικού για να αποφέγουμε τα μπλόκα κατα μήκος της διαδρομής, και συζητώντας στο αυτοκίνητο οποιοδήποτε άλλο θέμα εκτός από αυτό που πρέπει , φτάνουμε στην απογείωση. Είναι δυνατά και ο άνεμος ΝΝΔ με διακυμάνσεις. Καλά θερμικά, ενώ ψηλότερα τα Σύννεφα κινούντα από ΒΔ...ξύλο προβλέπεται.

Ετοιμάζομαι προσεκτικά στο παρκινγκ και φορτώνω στον ώμο την πραμάτεια μου περπατώντας προς την απογείωση. Περιμένω 6-7 άτομα για να πάρω σειρά για την απογείωση, παρατηρώντας ακυρώσεις, ένταση και διακυμάνσεις του αέρα. Καταλαβαίνω ότι η πυκνότητα του αέρα είναι αυξημένη. Αυτό επηρεάζει την ανατάρραξη και τη δύναμη των ανοδικών και των καθοδικών. Είναι πλέον άνοιξη !

Απογειώνομαι σε 1 λεπτό, ξεχνώντας να ανοίξω την GoPro-9. Από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνομαι την αυξημένη κυκλοφορία, και παρά τις καλές συνθήκες που δημιοργούν καθ' ύψος διασπορά, υπάρχουν κάποιοι με σύγχυση στην κυκλοφορία, ενώ υπάρχει πίεση και κάποια κλεισίματα. Λιγο διερεύνηση προς τα δεξιά και προς τα αριστερα, και ξαφνικά +3 m/s.

Αριστερά από την απογείωση, ένα δυνατό +3 που μοιάζει με +6, πολύ στενό, και χορευτικό. Σφίξιμο όσο γίνεται, με κλείσιμο στο εξωτερικό ακροπτερύγιο και πολύ αυτοσυγκέντρωση και ψάρεμα δεξιά και αριστερά. Λίγο βίαιο μερικές φορές, αλλά διαχειρίσιμο. Το Mantra-7 ανταποκρίνεται καλά στο θερμικάρισμα, αλλά η υψηλή πυκνότητα του αέρα το κάνει να συμπεριφέρεται λίγο πιο νωχελικά από ότι θα ήθελα. Και τότε μπαίνω στην αναστροφή γύρω στα 1000μ.

Η Νότια αύρα από κάποιο ύψος και πάνω συγκρούεται με τον ΒΔ που υπάρχει ψηλά. Εκεί δημιουργείται μια ανάμιξη των αερίων μαζών, και ανακατεύονται θερμος και υγρός με ψυχρό και ξηρότερο άνεμο μετατρέποντας την αίσθηση πτήσης σε εκείνη που αισθάνεσαι αν μπεις μέσα στο πλυντήριο ρούχων που στριφογυρίζει και σε βάζει εναλλάξ σε δύο διαφορετικές καταστασεις. Στα 1.100μ αποφασίζω να φύγω, προς την ανατολική πλευρά, που βλέπω τον περισσότερο κόσμο. 

Βράχος στα 800. Λίγο πάνω από την προσγείωση φτάνω με αρκετό ύψος κυκλώνοντας τα πάντα. Κάποια θερμικά κάνουν drift προς τη βόρεια πλευρά τη κορυφογραμμής. Εκεί ο θερμός αέρας που ανέρχεται, αγκαλιάζεται από τον ψυχρότερο ΒΔ με τον οποίο συγκρούεται, και αφενός μεν δημιουργείται κάποια σύγκλιση που ενισχύει το ανοδικό, ταυτόχρονα όμως έχουμε μεγαλύτερη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στο θερμικό και τον περιβάλλοντα αέρα. Αυτό μετατοπίζει τον πυρήνα του θερμικού όλο και βορειότερα προς τον ξηρότερο και ψυχρότερο αέρα, και το θερμικό σε τραβάει ακόμη πιο βόρεια καθώς αναζητείς τον πυρήνα του. Κάποια στιγμή αποφασίζω να πάω πιο ανατολικά γιατί από ένα ύψος και πάνω το θερμικό στρέφεται προς τα εκεί καθώς τροφοδοτείται από το χωράφι της προσγείωσης αλλά έχοντας περάσει την αναστροφή, ο συνοπτικός άνεμος το σπρώχνει λόγω της διεύθυνσής του. Πλέον έχω περάσει τις υψηλές τάσεις, είμαι 1200 και ανεβαίνω πλησιάζοντας τα νέφη. Βλέποντας το μοναστήρι της Γοργοεπήκοου, ντριφτάροντας προς τη βάση σε ένα μέγιστο ύψος 1400μ, ακούω στον ασύρματο το Μάνο να μιλάει με τον Παντελή ο οποίος πετάει στον Ασπρόπυργο. Το αυτοκίνητό μου είναι με τη σύζυγο στην προσγείωση, ο Παντελής έχει αυτοκίνητο στον Ασπρόπυργο και είμαστε γείτονες, είμαι στα 1400μ με σχετικό ούριο...σκέψη 3 δευτερόλεπτα...και φεύγω για Ασπρόπυργο. Ταχύτητα 44, λόγος 12, απόσταση glide 14 KM. θεωρητικά θα χρειαστώ 1000 μέτρα άρα θα φτάσω με περίπου 400 μέτρα πάνω από έδαφος ύψους 220 μ, δηλαδή με ύψος 200μ πάνω από το έδαφος θα φτάσω στις πλαγιές του Ασπρόπυργου. Ολο και κάτι θα βρω στην πορεία...

Θερμικά

...Δεν βρίσκω τίποτε, και κατεβαίνω γρηγορότερα από το αναμενόμενο, ενώ σε χαμηλότερο ύψος ο ούριος ειναι λιγότερος. Κακός συνδυασμός. Φτάνω με 120 μέτρα above ground και ψάχνω λόφους, μετά χωράφια με διαφορετικό χρώμα, μετά κτήρια με solar panels, και τέλος κολώνες υψηλής τάσης. Τα πράγματα πολύ δύσκολα και δεν δουλεύει τίποτε. Αποφεύγοντας την τελική του αεροδρομίου της Ελευσίνας εγκλωβίζομαι στο δυτικό άκρο της κοιλάδας του Ασπρόπυργου, πάνω από την υψηλή τάση. Ενα σκαλοπάτι του λόφου δημιουργεί μια πλαγιά που κοιτάζει κάθετα στον ήλιο, από μπροστά υπάρχει δρόμος που η άσφαλτος είναι πιο ζεστή και περνάει ένα φορτηγό που κάνει triggering...+ 0 , στροφή +0 πάλι. Κυκλώνω και ντριφτάρω κατά μήκος του σκαλοπατιού που θα με οδηγήσει σε ένα λόφο. Σιγά σιγά κυκλώνω και προχωρώ για 1 km με 150 μέτρα από το έδαφος πλησιάζοντας προς το βουνό, ενώ το έδαφος ανεβαίνει και αυτό. Φαίνεται οτι το θερμικό δεν έχει ακόμη αποκοληθεί από το επικλινές πεδίο, αλλά είναι προσανατολισμένο προς το λούκι που τροφοδοτεί τις ανεμογεννήτριες οι οποίες φαίνονται στον ορίζοντα στα βόρεια. Και τότε +0,5...+1.0... low save! Οι πλαγιές δουλεύουν και καθαρίζω το σώσιμο συνοπτικά. Περνάω το νταμάρι και ακολουθώ τις πλαγιές κινούμενος ανατολικά. Κάθε λούκι του βουνού κρύβει και ένα μικρό θερμικό δώρο. Στο τελευταίο κενό πριν την απογείωση του Ασπροπυργου περνάω τα 1000, κεντράρω καλύτερα το θερμικό και πηγαίνω προς Φυλή. Σύννεφο πάνω από το χωριό, θερμικό, 1200,1300,1400, 1500. Κατευθύνομαι προς τις πλαγιές που είναι κάθετα στον ήλιο. Εκεί υπάρχει μια κορυφή με ένα βράχο που σου δείχνει το σωστό σημείο που αν υπάρχει ένα θερμικό από οποιαδήποτε πλευρά, εκεί θα σκάσει. Από κάτω η χιονισμένη Πάρνηθα. Βλέπω όλο το ορεινό πεδίο του βουνού σκεπασμένο από το χιόνι των τελευταίων ημερών. Κρύο. Το θερμόμετρο στο panel λέει 7 βαθμούς με 40kph στα 1.500μ. Windchill 2 βαθμοί Κελσίου. Δεν το λες και θαλπωρή με καλοκαιρινά γάντια!

Σκοπεύω να πάω στις "κορδέλες", στη γνωστή παλιά απογείωση των αετών του 80-90. Τα σύννεφα όμως φτιάχνονται πάνω από τον ορεινο όγκο της Πάρνηθας και με ΒΔ κατευθύνονται προς τον Υμητό. Φαίνεται οτι ο Ανατολικός της Πεντέλης, η Νότια αύρα και ο ΒΔ ψηλά φτιάχνουν μια γραμμή σύγκλισης για σεμινάριο που λέγαμε στην αρχή. Είναι όμως 17.30, και ο νεφόδρομος διαλύεται μέσα σε 10 λεπτά. Αρχικά έφυγα από το βουνό με 1400 και σταδιακά βρέθηκα στα 700. Ενα glide και φτάνω στην Εκάλη, ενα θερμικό και πάμε για Νέα Μάκρη...Δυστυχώς πρέπει να περάσω πάνω από το αεροδρόμιο στο Τατόι. Είμαι μέσα στη σύγκλιση που με κραταει σε ένα ύψος 700μ αλλά δεν είναι σωστό να "κροσσάρω" πάνω από το διάδρομο με 3 αεροπλάνα στον κύκλο 100 μέτρα χαμηλότερα. Η απόφαση είναι πολύ απλή...spiral dive και προσγείωση στη Βαρυμπόμπη. 

Ησυχία... Μυρωδιά από το τζάκι στο γειτονικό σπίτι στην άκρη του καταπράσινου λειβαδιού. Ενα όμορφο χωράφι, μακρυα από τα καλώδια, καταπράσινο μεσα στο δάσος, δίπλα σε άσφαλτο. Προσγείωση γεμάτη με τη μυρωδιά της άνοιξης παντού. Τόσο απολαυστικά, που σε δέκα λεπτά περασε μία ώρα και είδα το αυτοκίνητό μου ξαφνικά μπροστά μου να με περιμένει. Κόσμος με ποδήλατα , πεζοπόροι, άνθρωποι που κάνουν βόλτα στη γειτονια. Τώρα τι SMS θα στείλω; Ο ήλιος έχει κρυφτει πίσω από το βουνό, και τα αεροπλάνα συνεχίζουν να περιστρέφονται στον κύκλο του αεροδρομίου. Απίστευτο αυτό που εγινε σήμερα. Αν και πίστευα ότι θα κάνω μια σύντομη πτήση μια ώρας για να εκτονωθούμε από την πίεση και την κούραση της περιόδου, τελικά από το πουθενά έγινε η μεγαλύτερη ελεύθερη απόσταση από το Καντήλι όλων των εποχών! Οχι ότι ήταν η σπουδαία πτήση, αλλά κάτι μου λέει ότι αυτή η ανεμοπορική σεζόν ξεκίνησε καλά!

Βαγγέλης Τσούκας